Хиймэл оюун ухаан: Энэ бол сэтгэл эмзэглүүлэм зураг байна.
Улаанбаатарын гэр хороолол нь хотын хурдацтай өсөлт, хүн амын шилжилт хөдөлгөөнтэй холбоотойгоор бий болсон. Гэр хороололд амьдардаг иргэдэд дэд бүтэц (цэвэр ус, ариун цэврийн байгууламж, халаалт, зам) хангалтгүй байх нь нийтлэг асуудал юм. Зургаас харахад энэ хэсэгт зам, төлөвлөлт харьцангуй хязгаарлагдмал байна.
Агаарын бохирдол: Гэр хорооллын оршин суугчид өвлийн улиралд ихэвчлэн түүхий нүүрс (одоо сайжруулсан гэх боловч бас л хортой шахмал) түлдэг тул Улаанбаатарын агаарын бохирдол дэлхийн хамгийн өндөр түвшинд хүрсэн хотуудын нэг болоод байна. Зураг дээрх тэнгэр тунгалаг харагдаж байгаа ч энэ нь өвлийн улиралд эрс өөрчлөгддөг.
Төлөвлөлт ба хөгжил: Зургийн баруун талд харагдах өндөр барилгууд нь хотын шинэчлэл, хөгжлийн чиг хандлагыг харуулж байна. Гэсэн хэдий ч гэр хороолол болон шинэ барилгуудын хоорондох ялгаа их байгаа нь нийгмийн тэгш бус байдал, хотын төлөвлөлтийн дутагдлыг илтгэнэ.
Байгалийн орчин: Улаанбаатарын эргэн тойрон дахь уулс нь хотын онцлог шинж боловч гэр хорооллын тэлэлт, хог хаягдал, газрын доройтол зэрэг нь байгаль орчинд сөрөг нөлөө үзүүлж байна.
Зөвлөгөө:
Дэд бүтцийн хөгжил: Гэр хорооллыг орон сууцжуулах, эсвэл дэд бүтцийг сайжруулах (цэвэр усны хангамж, ариутгах татуурга, халаалтын систем) зайлшгүй шаардлагатай. Жишээ нь, төвлөрсөн халаалтын системд холбох, эсвэл байгальд ээлтэй халаалтын шийдэл (цахилгаан халаалт, нарны эрчим хүч) нэвтрүүлэх нь агаарын бохирдлыг бууруулахад тусална.
Агаарын бохирдлыг бууруулах: Стандартын шахмал түлш, цахилгаан халаалт зэрэг хувилбаруудыг өргөн хүрээнд нэвтрүүлэх хэрэгтэй. Мөн иргэдийн дунд байгаль орчны боловсролыг дээшлүүлж, хог хаягдлын менежментийг сайжруулах нь чухал.
Хотын төлөвлөлт: Гэр хорооллыг төлөвлөлттэйгээр шинэчлэх, зам, нийтийн тээврийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх нь хотын хөгжилд эерэг нөлөө үзүүлнэ. Жишээ нь, гэр хорооллын дунд жижиг цэцэрлэгт хүрээлэн, нийтийн талбай бий болгох нь оршин суугчдын амьдралын чанарыг дээшлүүлнэ.
Орон сууцжуулах хөтөлбөр: Засгийн газар болон хувийн хэвшил хамтран гэр хорооллын оршин суугчдад хямд өртөгтэй орон сууцны хөтөлбөр санал болгох нь урт хугацаандаа үр дүнтэй шийдэл болно. Гэхдээ энэ үйл явцад оршин суугчдын санал, хэрэгцээг харгалзан үзэх ёстой.
Байгаль орчныг хамгаалах: Уулын ой модыг хамгаалах, хог хаягдлын менежментийг сайжруулах, ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлэх замаар хотын экологийн тэнцвэрт байдлыг хадгалах хэрэгтэй.
Улаанбаатар хотын хөгжилд олон талын шийдэл, хамтын ажиллагаа шаардлагатай.
Ч.ДӨЛГӨӨН
